Không có việc để theo nghề phụ hồ, Tô Hồng Thái chuyển sang chạy xe ôm công nghệ – Ảnh: C.TRIỆU
Chạy xe ôm, bán cá viên chiên dạo
Trong quá khứ, Tô Hồng Thái từ Bạc Liêu đã từng làm công nhân may, sản xuất bao bì, sau đó chuyển sang làm phụ hồ. Trước tháng 8-2022, công việc phụ hồ của Thái mang lại thu nhập 400.000 đồng/ngày, ngoài ra còn có khoản tiền trông giữ công trình gần 1,5 triệu đồng, vì vậy lương tháng có dư do không cần thuê nhà ở, tiết kiệm tiền an ngủ tại công trường.
Thị trường khó khăn, mục tiêu hiện tại không chỉ là lợi nhuận mà phải tạo ra đầu việc để duy trì hoạt động của doanh nghiệp, làm những việc có thể kiếm tiền mà không vi phạm pháp luật. (Ông NGUYỄN VĂN MẪN – chủ thầu tại TP.HCM)
Nhưng chỉ sau tháng 8, chủ đầu tư thiếu vốn, công việc “bữa đực bữa cái”. Tháiếu thuận lợi hơn khó khăn, giá vật liệu tăng cao, buộc chủ thầu phải cắt giảm các khoản phụ cấp.
“Ông thầu cũng gặp khó khăn, tôi đã làm việc với ông gần 10 năm. Vì không có công trình, ông đành giải tán anh em, hẹn có việc sẽ alô, nhưng chắc còn lâu” – Thái kể.
Bị buộc phải tạm ngừng công việc phụ hồ, Thái không khỏi lo lắng. Quen vận động, Thái cố gắng xin việc làm phụ hồ ở các công trình xây dựng, nhưng không thành công.
Mặc dù không có thu nhập, Thái vẫn phải nuôi vợ và hai con ở quê, anh đã đổi nghề làm tài xế xe ôm công nghệ. “Việc phụ hồ khó khăn nhưng ít nhất mỗi ngày thứ Bảy có lương để vui vẻ. Nhưng giờ đổi sang chạy xe ôm như “chờ cơmay”, mỗi ngày trừ 30% chiết khấu, xăng xe, cơm nước, không đủ nuôi vợ con” – Thái buồn bã nói.
Giống như vợ chồng Tuyền và Thi, cùng 34 tuổi, từ Thanh Hóa, họ cũng buộc phải gia nhập “nghiệp cá viên chiên”.
Ban đầu, nhờ những người bạn sống bằng nghề bán cá viên chiên dạo khắp TP.HCM, vợ chồng Tuyền tiếp xúc với công việc mới. Sau hai tuần học việc, họ tách ra và chọn hai điểm bán ở hai trường trung học phổ thông ở quận Tân Phú để khởi sự.
Sau nhiều năm làm việc với cày xẻng, xách bê tông, khi chuyển sang nấu nướng và chiên xào, Tuyền gặp khó khăn. Trong nửa tháng đầu, khi làm việc riêng, không có ngày nào Tuyền chiên cá viên mà không bị cháy. Mặc dù khó khăn, vợ chồng họ đã rủ nhau làm việc tự lực, không phụ thuộc vào ai.
Phải thay đổi để sống sót
Với gần 20 năm kinh nghiệm, chủ thầu Nguyễn Văn Mẫn (quận Tân Phú, TP.HCM) cho biết mặc dù gặp khó khăn, nhưng để “nuôi” nhóm thợ hơn 50 người trong giai đoạn này quả thật là một cảnh áp lực. Anh phải tìm kiếm công trình và nhóm thợ phải tự tính toán công việc khác nhau.
Trước đây, anh chỉ nhận các công trình có giá trị từ vài chục tỉ, nhưng hiện nay, doanh nghiệp của anh sẵn sàng nhận thầu bất kỳ dự án nào, bao gồm cả công trình nhà ở gia đình và khách sạn.
Trước đây tập trung vào công việc xây dựng, bây giờ anh cũng nhận thầu các dịch vụ như lau kính, sơn nước, vệ sinh mà trước đây không từng làm.
Tương tự, suốt 15 năm làm việc trong ngành xây dựng, Văn Phong chưa từng nghĩ mình sẽ làm công việc khác. Khi không thể kiếm việc làm, anh ta được một chủ thầu gọi về một công trình xây dựng nhà ở kèm quán cà phê trên đường CN 11 (quận Tân Phú), ngoài công việc xây thô, anh Phong còn tham gia việc hoàn thiện, sơn trét và thậm chí cả hệ thống điện nước và nội ngoại thất.
Mặc dù công trình ít hơn, nhưng công việc còn lại là nhiều, vì vậy anh Phong và nhóm thợ tạm an tâm vì chưa phải thất nghiệp.
“Tiến độ một số công việc chậm chưa quen, nhưng công việc nào chưa biết thì tìm hiểu. Công việc xây dựng của người lành nghề như tôi có thu nhập khoảng 550.000 đồng/ngày, còn các công việc còn lại trong công trình chỉ từ 370.000 – 450.000 đồng/ngày.
Trừ ngày chủ nhật và các ngày trời mưa, số lương anh em trong nhóm nhận được đủ để trang trải cuộc sống.
“Lương thấp nhưng đã có công việc là điều may mắn, vì sau công trình này không chắc có công việc mới. Ông thầu cũng đồng cảm, tìm cách giúp anh em có việc làm, không như những người khác chắc sẽ nghỉ việc để kiếm công việc mới một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn” – anh Phong chia sẻ.
Thay đổi để sống qua ngày
Ông Tư Minh từ TP Thủ Đức không trực tiếp tham gia vào chuỗi công việc trong ngành xây dựng, nhưng sống bằng việc mua sắt vụn từ các công trình xây dựng hoặc bê tông thải ra. Ông cũng không tránh khỏi khó khăn.
Từ trước Tết cho đến nay, ông Tư Minh gần như thất nghiệp vì các điểm tập kết sắt vụn và bê tông của TP không còn hoạt động như trước. Nếu có công trình, có bê tông, các thầu cũng thuê ngay “thợ trẻ” đập phá và lượm sắt trước khi đổ đi.
“Vì thiếu công việc, các chủ thầu cũng cắt giảm chi phí nên chỉ trả cho công nhân và phụ hồ khoảng 350.000 đồng một ngày làm việc, nhưng đổi lại, họ cũng kiếm được một ít sắt vụn, cũng là nguồn thu nhập đáng kể” – ông Tư Minh chia sẻ.
Để xoay xở, đã đảm bảo trả tiền thuê nhà hàng tháng, ông đầu tư một bộ cần câu, sáng chiều ông câu cá ở bờ sông Sài Gòn qua đảo Kim Cương (TP Thủ Đức) và sau đó bán cá ở chợ.
Trong những ngày ít có tàu qua lại, khi sông lặng và có chút may mắn, ông câu được khoảng 3kg cá trê (giá bán khoảng 25.000 – 30.000 đồng/kg).
“Mặc dù tùy may mắn, có ngày không câu được con cá nào, và cũng có những ngày chỉ cần thả câu xuống ngay lập tức bắt trúng một con cá trê 3kg, nhưng vì quá lớn nên không ai mua” – ông Tư Minh cười.